Interpretacja badań krwi część trzecia

RBC - krwinki czerwone (Erytrocyty)

Norma

Mężczyźni: 4.7 do 6.1 miliona w μl (mikrolitrze)

Kobiety: 4.2 do 5.4 miliona w μl (mikrolitrze)

Wzrost  ilości krwinek czerwonych obserwujemy w:

• Niskiej zawartości tlenu we krwi obwodowej
• Wrodzonej wadzie serca
• Sercu płucnym
• Zwłóknieniu płuc
• Czerwienicy prawdziwej
• Odwodnieniu
• Chorobach nerek (przebiegających ze zwiększoną produkcją erytropoetyny)

Spadek  ilości krwinek czerwonych obserwujemy w przypadku:

• Utraty krwi
• Anemii (różnych typach)
• Krwotoku
• Chorobach szpiku kostnego (np. chorobie popromiennej, uszkodzeniu toksycznym, zwłóknieniu, nowotworach )
• Niedoborach erytropoetyny (wtórnych do chorób nerek)
• Hemolizie (zniszczeniu krwinek czerwonych ) w reakcjach potransfuzyjnych
• Białaczce
• Szpiczaku mnogim
• Niedożywieniu (przy niedoborach w pożywieniu żelaza, witaminy B12, witaminy B6)
• Przewodnienia

Krwinki czerwone (RBC) - wzrost ich liczby - erytrocytoza, natomiast spadek - erytropenia. Erytrocytoza (czyli czerwienica) jest rzadko spotykaną chorobą i może być spowodowana nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych. Jej przyczyną bywa również niedotlenienie lub zwiększona produkcja hormonu pobudzającego wytwarzanie krwinek czerwonych we krwi (erytropoetyny). Częściej mamy jednak do czynienia z niedokrwistością. Może być ona wywołana utratą krwi, niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego (tzw. niedokrwistość megaloblastyczna). Do niedokrwistości dochodzi też w przypadku oddziaływania różnorodnych czynników powodujących rozpad erytrocytów (mówimy wtedy o niedokrwistości hemolitycznej). Przyczyną niedokrwistości jest także niedobór żelaza lub inne przyczyny wtórne (ciąża, choroby nerek, nowotwory, choroby przewlekłe).

HGB - Hemoglobina

Norma 11,0-17,0 g/dl

Jest to podstawowy składnik erytrocytów, mający za zadanie przenoszenie tlenu z płuc do tkanek i dwutlenku węgla z tkanek do płuc.

Powodem wzrostu stężenia hemoglobny są

• nadkrwistości
• stan odwodnienia organizmu.

Częściej jednak dochodzi do spadku stężenia hemoglobiny. Najczęściej powodem tego jest:

• niedokrwistość

• stany przewodnienia organizmu.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że aby rozpoznać niedokrwistść należy najpierw wynik badania odnieść do norm obowiązujących dla danego wieku, a przede wszystkim do innych badań krwi.

HCT - Hematokryt

Norma

Mężczyźni: 40.7 -50.3%

Kobiety: 36.1-44.3%

Wzrost  poziomu hematokrytu może być spowodowany przez:

• Odwodnienie
• Oparzenia
• Biegunka
• Rzucawkę poporodową
• Czerwienicę prawdziwą

Spadek poziomu hematokrytu może być spowodowany:

• anemią
• utratą krwi (krwawienia)
• chorobami szpiku kostnego (choroba popromienna, toksyny, fibroza, guzy)
• hemolizą wewnątrznaczyniową związaną z reakcją potransfuzyjną
• białaczką
• niedożywieniem
• szpiczakiem mnogim
• przewodnieniem
• reumatoidalnym zapaleniem stawów

MCV - średnia objętość krwinki czerwonej

Jest to wskaźnik średniej objętości krwinki czerwonej. Pomaga ustalić, czy niedokrwistość jest skutkiem niedoboru żelaza, kwasu foliowego czy witaminy B12.

Wartości objętości krwinek niższe niż 70 fl są charakterystyczne dla niedoboru żelaza. Wyższe niż 110 fl mogą świadczyć o niedokrwistości z niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego.

MCV obliczane jest ze wzorów:

Hematokryt [%] x 10 / ilość erytrocytów [mln/1μL³]

Hematokryt [L/L] x 1000 / ilość erytrocytów [x 1012 / 1L]

Normy

MCV: 80 do 95 femtolitra

MCV w krwince jest poniżej normy krwinkę nazywa się mikrocytem

MCV w granicach normy to normocyt

MCV większe niż norma, krwinkę nazywamy makrocytem

MCH (z ang. Mean Cell Hemoglobin)

Jest to wskaźnik średniej masy hemoglobiny w krwince czerwonej. Norma wynosi 27-35pg/krwinkę. MCH oblicza się dzieląc masę hemoglobiny w danej objętości krwi przez liczbę krwinek. Pomaga ustalić, czy niedokrwistość jest skutkiem niedoboru żelaza, kwasu foliowego czy witaminy B12.

Normy

MCH:27 do 31 pg/ w komórce

MCHC (z ang. Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration)

Jest to wskaźnik średniego stężenia hemoglobiny w objętości krwinek czerwonych.

Pomaga ustalić, czy niedokrwistość jest skutkiem niedoboru żelaza, kwasu foliowego czy witaminy B12.

Obliczamy MCHC ze wzorów:

MCHC [nmol/L] = Hb [mmol/L] / Hematokryt [L/L]

MCHC [g/dl]= Hb [g/dL] x 100 / Hematokryt [%]

Normy

MCHC: 31 do 35,5 gm/dl

MCHC poniżej normy, krwinkę nazywamy hypochromiczną

MCHC w granicach normy krwinkę nazywamy normochromiczną

MCHC większe niż norma, krwinkę nazywamy hyperchromiczną

O czym świadczą wartości nieprawidłowe?

Jeżeli stwierdzimy występowanie normocytów/ normochromicznych to anemia może być spowodowana:

• Ostrym krwawieniem
• Anemią aplastyczną (zatrucie chloramfenikolem)
• Sztuczną zastawką serca
• Posocznicą
• Nowotworem
• Mikrocyty/hypochromiczne:
• Niedoborem żelaza
• Zatruciem ołowiem
• Talasemia

Mikrocyty/normochromiczne:

• Niedobory erytropoetyny, w niewydolności nerek

Mikrocyty/normochromiczne:

• Chemioterapia
• Niedobory kwasu foliowego
• Niedobory witaminy B12

Uwagi

Krwinki czerwone transportują tlen w połączeniu z hemoglobiną. Ilość dostarczonego tlenu zależy od ilości i sprawności krwinek czerwonych. Wartości MCV, MCH, MCHC odzwierciedlają zawartość hemoglobiny i rozmiar krwinek.

PLT  - Płytki krwi (trombocyty)

Norma: 140-440 x 10^9/l

Z nadpłytkowością (trombocytozą) mamy do czynienia w przypadku:

• różnych przewlekłych stanów zapalnych,
• po wysiłku fizycznym,
• w niedoborze żelaza,
• po usunięciu śledziony,
• w ciąży,
• w przebiegu niektórych nowotworów.

Zdarza się też tzw. nadpłytkowość samoistna.

Częściej spotyka się małopłytkowość (trombocypenią) spowodowaną np.

• skutkami ubocznymi niektórych leków,
• niedoborami witaminy B12 lub kwasu foliowego,
• infekcjami,
• nowotworami
• i innymi chorobami.

OB - Odczyn Biernackiego

Jest to badanie nieprecyzyjne i nieswoiste (nie jest typowe dla jakiegoś określonego schorzenia). Chorobami powodującymi przekroczenie norm mogą być: stany zapalne (infekcyjne i nieinfekcyjne), nowotwory, choroby rozrostowe krwi (np. białaczki), choroby autoimmunologiczne i inne.

OB.-szybkość opadania krwinek czerwonych         

norma u kobiet - do 12 mm/godz.    

Norma u mężczyzn - do 8 mm/godz.